De hormoon houdende spiraal is een “ankervorming” voorwerpje van ongeveer 3 cm groot. Het wordt in de baarmoeder geplaatst worden en geeft langzaam hormonen (progestagenen) af. De hormonen zorgen ervoor dat het slijmvlies in de baarmoederhals taaier wordt. Daardoor kunnen de zaadcellen er moeilijk doorheen. Tevens zorgt het ervoor dat de zaadcellen minder beweeglijk worden. Het baarmoederslijmvlies wordt door de afgifte van hormonen niet opgebouwd, er kan dus geen zwangerschap innestelen. Bij sommige vrouwen vindt er geen eisprong plaats zodat er geen bevruchting kan plaatsvinden. Aan het spiraal met hormonen zitten twee draadjes vast die uit de baarmoedermond hangen. Hier merken jij en je partner meestal niets van tijdens het vrijen. Het is niet mogelijk om het spiraal zelf in te brengen of te verwijderen. Daardoor kun je het ook niet vergeten en is het een heel betrouwbare vorm van anti-conceptie.
Het belangrijkste voordeel van het hormoonspiraaltje is dat je jarenlang niet aan anticonceptie hoeft te denken. Een spiraaltje met hormonen beschermt je 5 jaar tegen zwangerschap.
Bij het gebruik van een hormoonspiraal heb je zelf geen invloed op je menstruatie. Overslaan, verschuiven of uitstellen van je menstruatie is dus niet mogelijk. Bij sommige vrouwen verandert de menstruatie, of blijft het zelfs helemaal weg.