Meestal weet je niet tevoren niet of je pijnbestrijding nodig hebt. Er zijn vrouwen die voor de bevalling al zeker weten dat ze pijnbestrijding willen tijdens de bevalling. En soms blijkt na uren van weeën opvangen dat je toch medicijnen tegen de pijn wilt of dat er andere redenen zijn waarom we pijnstilling met je bespreken.

Wanneer je pijnbehandeling met medicijnen wil moet je hiervoor naar een ziekenhuis. Door toediening van de pijnmedicatie moet je bloedruk, hartslag en ademhaling en de conditie van het kindje continue bewaakt worden. Hiervoor hebben wij geen apparatuur.  Samen bepalen we wat het beste moment is om naar het ziekenhuis te gaan. We gaan dan met je mee naar het ziekenhuis maar dragen wel de zorg over aan de gynaecoloog of de verloskundige daar.

Er zijn verschillende vormen van medicinale pijnbestrijding. Als je in het MUMC gaat bevallen zijn de ruggenprik en pethidine-spuit 24 uur per dag beschikbaar. De snelheid en de geschatte duur van de bevalling bepaald in grote mate welke vorm van pijnstilling op dat moment het beste bij je past maar uiteraard ligt de keuze bij jezelf. Als je al ooit eerder bevallen bent dan kan je bevalling erg heftig zijn maar ook heel snel gaan, dan wordt pijnstilling afgeraden omdat de nadelen dan groter zijn dan de voordelen.

Wanneer je meer wilt weten over medicinale pijnstilling zullen we dit onderwerp ook uitvoering bespreken tijdens de voorlichting over de bevalling.

De ruggenprik is de meest effectieve manier van pijnstilling, is 24 uur per dag beschikbaar en wordt bij steeds meer vrouwen toegepast.

De ruggenprik is een injectie in je onderrug met een combinatie van verschillende pijnstillende medicijnen. Onder plaatselijke verdoving brengt een anesthesist onder in je rug een naald aan. Daarbij moet je je rug bol maken en zoveel mogelijk stil blijven liggen of zitten, dat kan lastig zijn als je weeën hebt. Via de naald wordt een dun, soepel slangetje in je rug gebracht. De naald gaat er weer uit, het slangetje blijft zitten. Door dit slangetje krijg je tijdens de hele bevalling pijnstillende medicijnen toegediend. Binnen 15 minuten voel je dat de pijn een stuk minder wordt. Vervolgens kun je iedere 15 minuten zelf met een klein pompje een dosis toedienen.

• De meeste vrouwen voelen weinig pijn meer tijdens de weeën
• De ruggenprik werkt beter dan een injectie met pethidine.
• Je wordt niet slaperig of suf van een ruggenprik en maakt de bevalling dus helemaal mee.

• Soms, bij 5 tot 10 van de 100 vrouwen, werkt een ruggenprik onvoldoende. De ruggenprik wordt dan soms opnieuw uitgevoerd.
• Een ruggenprik heeft meer bijwerkingen en gevolgen voor jou en je kindje dan een injectie met pethidinewant:
• Het persen kan langer duren waardoor de kans op een kunstverlossing hoger is.
• De weeën zijn vaak minder krachtig en je hebt extra medicijnen nodig om de weeën weer krachtiger te maken.
• Je hebt vaker een lage bloeddruk. Daarom krijg je een infuus met vocht en soms medicijnen om te voorkomen dat je bloeddruk te laag wordt.
• Je kunt je bed niet uit, omdat je minder gevoel hebt in je benen. Dat komt langzaam weer terug nadat de toediening van medicijnen is stopgezet.
• Iedere 2 uur je blaas leeg gemaakt omdat je niet meer voelt dat je blaas vol is. Ook krijg je na de bevalling een verblijfscatheter omdat de prik vaak niet meteen na de bevalling is uitgewerkt. Een aantal uren na de bevalling wordt deze weer verwijderd en is de bedoeling dat je weer zelf kunt plassen.
• Je hebt vaker koorts. Je lichaamstemperatuur kan stijgen door een ruggenprik. Het is dan lastig om te bepalen of dat door de ruggenprik komt of dat het om koorts gaat door een infectie. Voor de zekerheid krijg je dan een antibioticum. Soms moet de baby na onderzoek door de kinderarts worden opgenomen op de kinderafdeling en krijgt het ook een antibioticum.
• Soms hebben vrouwen tijdens een ruggenprik last van jeuk. Deze bijwerkingen hebben vaak te maken met de samenstelling van de medicijnen.
• Soms hebben vrouwen na een ruggenprik last van hoofdpijn. Dit komt omdat er een gaatje in het hersenvlies is geprikt waaruit hersenvocht lekt. Deze hoofdpijn kan met medicijnen behandeld worden.

Pethidine wordt toegediend via een injectie in je bil of bovenbeen. Pethidine lijkt op morfine. Het is direct beschikbaar en werkt binnen een half uur. De spuit werkt 2 tot 4 uur en wordt bij voorjeuk niet gegeven aan het einde van de bevalling.

• Pethidine kan in elk ziekenhuis op elk tijdstip worden gegeven.
• Ongeveer 1 op de 3 vrouwen is tevreden over het pijnstillende effect.
• Je kunt slaperig worden van pethidine, of zelfs in slaap vallen. Dat kan prettig zijn als je moe bent van de weeën: dan kun je even uitrusten.

• Pethidine werkt minder goed dan een ruggenprik.
• 2 van de 3 vrouwen heeft toch nog veel pijn.
• Je kunt misselijk, suf en slaperig worden. Het kan zijn dat je de geboorte daardoor minder bewust meemaakt.
• Je kunt niet meer rondlopen.
• Ook de baby kan suf worden van pethidine omdat het middels door de placenta bij het kindje terecht komt. Daardoor kan het meer moeite hebben met ademhalen na de geboorte. Soms hebben baby’s een injectie nodig om weer goed te kunnen ademhalen.
• Door de sufheid kan je kindje soms minder goed de borst vinden en zuigen. Dit kan het geven van de borstvoeding bemoeilijken.
• Als je binnen 2-4 uur na het geven van pethidine bevalt, wordt je kindje na de geboorte ter observatie op de kinderafdeling opgenomen. Dit omdat sommige kinderen dus moeite met de ademhaling hebben.